Сценарий праздника «Минии эбтэй бүлэ»

Сценарий праздника « Минии эбтэй б ү лэ » Цель: С оздать условия для развития бурятской речи детей измененных коммуникативных ситуациях. Задачи: - отработ ать речевы е конструкци и на бурятском языке по учебному пособию « Минии эбтэй бүлэ »/ «Моя дружная семья» в процессе разворачивания коммуникативных ситуаций на празднике; - привлечь ресурсы родителей для отработки речевы х конструкци и на бурятском языке в процессе решения коммуникативных задач; - развить навыки игры с куклами в процессе решения коммуникативных задач; - обеспечить смену видов деятельности при отработки речевы х конструкци и на бурятском языке. Звучит бурятск ая музык а. Д ети выходят с двух сторон, встречаются на середине сцены, поворачиваются к зрителям, делают поклон и говорят « Сайн байна! ». Затем садятся на палас по- бурятски. Включается звук костра. Д ети начинают раскачиваться( 30 сек) , после этого говорят, показывая на пальц ы: - Энэ Аба( большой палец) - Энэ эжы( Указательный) - Энэ ахай( Средний) - Энэ абгай( Безымянный) - Энэ биб! ( Мизинец) - Энэ минии б ү лэ! ( Обхватывают левой рукой правую руку) - Барбаадай – аба! - Батан туулай – эжы! - Тоохон тобшо – ахай! - Толи байса – абгай! - Би – Б иш ы хан Ш эгш үү дэй! Минии б ү лэ эбтэй! Исполня е т ся песн я « Табан хурган » Жаахан бидэ хамтадаа Жарган, сэнгэн нааданабди. Эрхы томо хурган h аа Эхи абан тоолонобди. Дабталга: Баарбаадай, Б атан туулай, Т оохон тобшо, Т оли байса, Б иш ы хан Ш эгш үү дэй! Хэрэг ажал хэхэдээ, Хэмгуй уран манай гарай Табан сэбэр хурганууд Таатай зохид нэрэтэйл даа. Тоомтой жаахан бидэнэр Тоо, бэшэгтэ h уранабди. Табан хурган тухайгаа Танил дуугаа дууланабди. 4. Исполняется ёо хор: Нэгэн, хоёр – хатарая, Хоёр, гурба – дуулая, Гурба, дурбэ – ёхортоо, Дурбэ, таба – сугларая! Ерыт, аба, ёохортоо, Ерыт, эжы, наадандаа, Орыт, ахай, ёохортоо, Орыт, абгай, наадандаа! 4. Ё о хором выходят семьи, присоединяются к детям и вместе продолжают танц евать. 5. После ё о хора, каждый из сем ей выход и т вперед, а дети представляют свои семьи, рассказ ывая стихи: Семья Батуевых, дочь Санжидма: 1 Минии аба – Нима Баирович Минии аба ажалша Минии аба аргаша, Би абадаа ту h атайб, Би абадаа дуратайб! 2 Минии Эжы – Анна Николаевна Минии эжы алтан гартай Минии эжы з өө лэн з ү рхэтэй Би эжыдээ ту h атайб! Би эжыдээ дуратайб! 3 Минии ахай – Аюша Минии ахай зоригтой Минии ахай зугаатай Абадаа ту h атай Ажалда дуратай! 4 Минии абгай – Сэржена Минии абгай урихан Минии абгай налгайхан Эжыдээ ту h атай Эдирхэн дангина! 5 Энэ биб – Нимын Санжидма Табан хурган мэтэ Минии эбтэй б ү лэ! Тааруу гоёор байнабди Таанадтаа доро до хинобди! Семья Донсоруновых, сыновья Аюша и Ардан: Би Аюша. Би Ардан. Бидэ хоёр адлинууд, Адлинуудшье бэшэ – эхирн үү д! Абамна й – Баяр Анатольевич Эжымнай – Арюна Владимировна Байгалай арюун долгёор Бидэндээ угаа дуратай! Талын х ү н үү д одоошье h аа Илгаруулжа ядадаг. Хэмнай Ардан бэ? Х эмнай Аюша б? ( Меняются м естами) Хэлэжэ ү гыт, н ү хэд үү д! Семья Цыреновых, дочь Софья: 1 Абамни – Сергей Гомбоевич Буян хэшэг ехэтэй Буряад бэрхэ х ү б үү н! Абаараа би омогорхоноб Адли болохоёо оролдоноб! 2 Эжымни – Татьяна Дашилаевна Урихан налгай зантай Уян зулгыхан харасатай Би эжы дээ энхэрнэб Адли болохоёо оролдоноб! 3Минии ү мб үү – Эржан Сергеевич Задарюун зугаатай ябадаг Ухаа ходол заадаг Уриханаар энебхилдэг, Угаа зохид ү мб үү тэйб! 4Минии Һ амай – Светлана_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ З өө лэхэн дару у ү гэтэй З өө хэй то h он гарнуудтай Зугаа наада дэлгэдэг Зугааша h амайтайб! 5. Б и – Серёжын Софья Э бтэй энэ б ү лэд өө Эрхэ заахан х үү хэнби, Эрэлхэг зориг ехэтэй Эдирхэн басаганби. 6. Звучит М орин хуур, воспевающий начало у л и г е ра. Дедушка Софьи садится на середину сцены, а дети располагаются вокруг него. Он спрашивает: - Зай, ү хиб үү д, ү льгэр х өө рэжэ ү гэхэмни г ү? Дети отвечают: - Х өө рэжэ ү гыт даа. Ү м үү: У рдын урда сагта, Ү ни боло h он ушар. Ямаан абгай долоон х үү гэдээрээ ажа h уу h ан юм. Нэгэтэ ямаан абгай х үү гэдтээ хэлэбэ: Ямаан: Хүү гэдни, битнай талаар ябаад, амтатай h ү ороод ерэхэмни, таанадни үү дээ досоо h оон шэбхэдээд, хэнииешье оруулангуй, дугайхан байгаарайт! Айда h атай томо ш ү дэтэй шоно нээг үү рнай ябана! Эшэгээдэйнүүд: Зай, эжы, га заашаа гаранг ү й, гэртээ дугайхан h уухабди! Ү м үү: Эжыниинь гаража ошобо, эшэгэд эйнүүд гаража эхилбэ: Эшэгээдэйнүүд: Нэгэн, хо ё р, гурба, д ү рбэ, таба, зургаа, долоо Нэгэшье шоно h оо айнаг ү йбди! ( Играют, веселятся, прыгают) Ү м үү: Эжынгээ хэлэ h эн захяа мартажа Нэрьеэ шууяа гаргажа, наада жа эхилбэ! Хэншьеб г энтэ үү дэ тоншобо. - Энэ хэн бэ? – гэжэ асуухадань, Шоно хоолойгоо нари и хан болгожо, эгээл эжы г эйнь хоолойгоор дуугарба: Шоно: Аяар холуур ябажа, эжытнай гэртээ ерээб Амтатай h ү асаржа, таанадаа х ү ндэлхэм! Ү м үү: Хонгор эшэгэ э д эйнүүд, эжымнай гэжэ h анаад, үү дээ нээжэрхибэ. Айда h атай томо шоно харайн орожо, нэгэ нэгээр залгижархиба. Гансал эгээл одхониинь пеэшэн соо гоо нюугдажа ү рдибэ. Садхалан шоно гэр h ээ т ү ргэн гаража ябаба. Одхон эшэгэ эдэй: Эжынгээ ү гэ дууланг ү й Эдюулээбди шонод о( Уйлана) Ү м үү: Ямаан бусажа ерээд харахадань х үү гэдынь ү гы, иишээ тиишээ харайна, бэдэрнэ, одхон эшэгэ эдэй гаража ерэнэ. О дхон эшэгэ эдэй: Айда h атай томо ш ү дэтэй шоно ерэжэ, бултыень залгижарх ёо! Ямаан: Хайрата х үү гэдни, эжынгээ ү гэ юундэ дуулааг ү йбта даа! Ү м үү: Ямаан абгайн уйлажа h уухада, шоно хажуудань ерэжэ: Шоно: Юун уйлажа h уугаабши, шинии эшэгэд эйнүү дые эдеэг ү йб, ошоё, сэнгээд ерэе! Ямаан: Зай, тиигэел даа! Ү м үү: Яба h аар ба й тар аа г ү нзэгы н ү хэн соо гал ай ехээр а h ажа бай хые хараба. Ямаан: Энэ н ү хэн дээг үү р h ү рэжэ гарая! Шоно: Зай, тиигэе! Ү м үү: Шоно бүдүүн гэдэ h эеэ даажа ядаба, гал h аа тэрэнь тэ h эршэбэ. Тэндэ h ээнь булта амиды х үү гэдынь гаража ерэбэ! Тэрээн h ээ хойшо эжынгээ ү гэ дуулажа, эбтэй h айнаар ажа h ууба! Иигээд онтохомнай д үү рэб э даа, шагна һан хүн бэрхэ! ! ! Ү хибууд, а ба эжынгээ ү гынь дуулажа Амгалан тэнюун ажа h уухатнай болтогой! Үхибүүд: Б олтогой! 7. Все встают полукругом и поют песню Минии эбтэй б ү лэ Бидэ эбтэй гэшхэлнэбди Манай эбтэй б ү лэ. Дуугаа булта дууланабди Манай эбтэй б ү лэ. Зундаа булта сугларан Манай эбтэй б ү лэ Аянда гаранабди Манай эбтэй б ү лэ. Дабталга: Аба, эжы, бидэ. Угаа эбтэй б ү лэ. Ү бэлд өө шаргаар h ол жорно Манай эбтэй б ү лэ. Х ү йтэн h алхин яахашьег ү й Манай эбтэй б ү лэ. Хухюу зуугаа дэлгэн байха Манай эбтэй б ү лэ Хамта дуугаа дуулан байха Манай эбтэй б ү лэ. После песни все встают и кланяются и говорят: - Дахин уулзатараа баяртай! ! ! 1, 2 – хатарая, 2, 3 – дуулая 3, 4 – ёохортоо, 4, 5 – сугларая! Ерыт, аба, ёохортоо Ерыт, эжы, нааданда Орыт, ахай, ёохортоо Орыт, абга, наадандаа! Барбадай – минии аба Батан туулай – э жы Тоохон тобшо – ахай Толи байса – абгай. Шэгшуудэй – энэ биб Булта наашаа д ү тэлыт Минии эбтэй б ү лые Халуунаар угтыт.